TW/CW: depressie, suïcidale gedachten. Zoek hulp als je het leven niet meer ziet zitten.
In deze blog ga ik het hebben over depressie: wat het is (symptomen), oorzaken en wat er tegen gedaan kan worden en wat niet werkt. Als iemand met jarenlange chronische depressie heb ik ervaring opgedaan en ik heb er veel over nagedacht, in een poging erachter te komen hoe ik er vanaf kan komen. de tekst gaat er dus over hoe ik er tegen aan kijk en hoe ik het ervaar. Andere mensen kunnen het anders zien en ervaren. Ook heb ik geen opleiding gedaan in deze richting.
wat is depressie
Depressie uit zich op verschillende manieren. Sowieso is er het zwaarmoedige gevoel. (Echte) opgewektheid is ver weg. Je kunt je amper nog herinneren hoe dat voelt. Het is alsof er een grijze waas om alles heen hangt. Het vinden van motivatie is moeilijk. Zelfs kleine dingen als het doen van boodschappen kunnen voelen als een hele opgave. Dingen waar je vroeger energie van kreeg kosten nu juist energie. Uit bed komen kan problematisch zijn. Je bent constant moe en hoeveel je ook probeert uit te rusten, de vermoeidheid verdwijnt niet. Je voelt het leven op je drukken als een zwaar gewicht. En het is alsof je door stroop loopt. Iedere stap kost moeite. Emoties zijn er amper, je voelt je vlak en leeg. En soms kun je juist last hebben van huilbuien. Seksuele gevoelens verdwijnen of nemen af in intensiteit. Je ziet het nut van dingen niet meer in. En in zwaardere gevallen kun je het nut van je leven helemaal niet meer voelen, lijkt het leven zinloos en veel te zwaar en kan jezelf van het leven beroven voelen als een reële optie. Soms kunnen deze suïcidale gedachten ook af en toe voorbij komen bij de zwaardere dagen van de depressie.
oorzaken van depressie
Oorzaken van depressie kunnen er veel zijn. Trauma kan een heel belangrijke oorzaak zijn. Veel mensen die getraumatiseerd raken zoeken onbewust naar een manier om de controle terug te pakken over een situatie waarin ze geen controle hadden en waarin ze beschadigd zijn geraakt. Een manier om het gevoel van controle weer te krijgen is jezelf de schuld te geven van het gebeuren. Als je zelf de schuld hebt, was jij eigenlijk toch in controle, omdat je de situatie hebt veroorzaakt. Uiteraard klopt hier vaak helemaal niets van en is degene die jou iets aandeed schuldig, maar toch reageren mensen vaak zo op trauma. Daarmee laden ze zichzelf op met een ondraagbare last. Als je hier lang mee rondloopt beland je uiteindelijk in een depressie. Ook kunnen er (daarnaast) andere levens gebeurtenissen zijn die je niet goed verwerkt hebt en die je steeds met je meedraagt als last.
Doordat je psychische en emotionele schade hebt opgelopen kun je niet altijd even voorspelbaar reageren en gevoeligheden hebben op bepaalde delen van je leven. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van wantrouwen, behoefte aan afzondering of problemen met relaties. Niet iedereen zal dat begrijpen en soms krijg je dan negatieve feedback en dat kan dan ook voor depressieve gevoelens zorgen. Of je omgeving of familie zet vraagtekens bij je verhaal, bijvoorbeeld in het geval van misbruik of ziet je ten onrechte als veroorzaker van alle onrust en disbalans in de familie doordat je je verhaal deelde. Als je al niet zo sterk in je schoenen staat kan dat heel schadelijk zijn voor het slachtoffer. Dat kan zover gaan dat dat een nieuw trauma op zich is met alle depressieve klachten die daarbij komen kijken.
Een andere oorzaak kan de maatschappij zijn. Dat kan op verschillende manieren. Social media kunnen bijvoorbeeld ervoor zorgen dat iemand zich slecht gaat voelen. Een constante stroom aan perfecte plaatjes van influencers die iedere dag de meest geweldige mensen ontmoeten, allerlei spannende dingen doen, rijk zijn en zich altijd goed voelen kan maken dat je je afvraagt waarom jij niet zon leven hebt. Die schijnwerkelijkheid maakt dat je dan denkt dat je een minderwaardig mens bent. Ook zijn social media zo ontworpen dat je er verslaafd aan kan raken. Iedere like levert wat dopamine op en je raakt verslaafd aan dat gevoel en dus ga je steeds weer op zoek naar manieren om likes te harken. De verslaving maakt dat je niet meer goed contact maakt met je gevoel en het contact met mensen uit je omgeving verliest. Het lijkt alsof je in contact bent met veel mensen maar dat is schijn. In het echt ben je aan het vereenzamen.
Of als je als vluchteling aankomt in dit land omdat het land wat je ontvluchtte bijvoorbeeld geteisterd wordt door voedselgebrek en geweld en je geconfronteerd wordt met niet alleen een heel andere taal en cultuur (wat al heftig genoeg is op zich). Maar ook met xenofobie en bijvoorbeeld islamofobie. Mensen en een regering die je het gevoel geven dat je niet welkom bent. En hoe hard je je best ook doet, je hoort er niet echt bij. Ik kan me zo voorstellen dat dat depressief maakt.
Of het besef dat we heel hard bezig zijn het klimaat/de planeet naar de tering te laten gaan en er niemand van onze “leiders” echt ingrijpt. Of de confrontatie met geweld en zelfs genocide in allerlei landen.
wat helpt en wat niet
Wat ik gemerkt heb in al de jaren dat ik depressie ervaar is dat ik ervoor kan zorgen dat de depressie niet nog erger wordt dan hij is. Als ik iedere dag naar buiten ga, wandel en daarnaast gezond leef en alcohol enigszins binnen de perken hou zorg ik ervoor dat ik niet nog verder wegzak. De depressie gaat er niet door weg helaas. En die dingen regelmatig doen is al opgave genoeg als je depressief bent, maar het is het wel waard. Ook helpt het om het gevoel van machteloosheid in het geval van leed in de wereld tegen te gaan door de straat op te gaan en je stem te laten horen. Ook al kun je niet al het leed in de wereld ermee op lossen toch is het belangrijk dat dat gebeurt en het zorgt ervoor dat je je iets minder machteloos voelt. Ook al is het niet veel.
Mochten je gedachtes steeds opnieuw naar een onderwerp in je leven gaan waar iets is misgegaan dan heeft dat waarschijnlijk een reden. Je kunt kijken of er iets recht te zetten valt. En over praten met iemand die je vertrouwt.
In het geval van suïcidale gedachtes heb ik gemerkt dat ertegen vechten (ik wil die gedachtes niet hebben) niet werkt. Er open over zijn wel. Zeker als je met iemand kan praten die die gedachten kent.
Wat uiteraard ook helpt is psychische hulp, maar het helpt pas echt als je iemand treft die jou snapt. Mijn laatste ervaring met een psychologe van Lentis was gelukkig eindelijk een echt goede. En mede door haar heb ik nu een minder zwaar leven.
Wat niet helpt is tegen mensen zeggen dat als ze hun rug rechten en een wandeling maken het vanzelf over gaat. Was dat maar zo. Depressie is geen tijdelijk moment van neerslachtigheid, maar dit gaat veel dieper en is veel langduriger. Dat soort opmerkingen maken juist extra depressief. Je geeft iemand het gevoel dat hij of zij of hen er makkelijk uit zou moeten kunnen komen. Dat werkt natuurlijk niet zo en degene die depressief is kan zichzelf dan de schuld geven dat het niet lukte.
Ook helpt niet tegen mensen te zeggen dat als je maar anders nadenkt (positief denken) dat de depressie dan verdwijnt. Nee, nee en nee. De “sprituele” coaches en guru’s en influencers houden je voor de gek met dat soort theorieën.
Ik maakte een paar nummers over depressie en ik zal er hieronder twee delen.
TW: een vd tracks gaat over suïcidale gedachtes. Voor hulp neem contact op met 113.
Obed
31-10-2024